حکمت، مفهومی بسیارمهم درفرهنگ های گوناگون با بارمعنایی غنی فلسفی ودینی ، حاکی ازعلم با ارزشی که همراه باعمل است.(۱) حکمت درمعنای واژگانی یعنی هرچیزی رادرجای خود گذاشتن است.(۲)
بنابراین بکارگیری حکمت درجوامعی که خواهان ارتقاء روابط بادیگرجوامع مدرن هستند الزامیست. بسیاری از ما در راستای روند جهانی مدرنیته شدن و یا حرکت به سوی مدرنیته خود شاهد به انزواکشیده شدن بسیاری از مفاهیم اخلاقی به خصوص مفاهیمی چون حکمت هستیم. ، حال نظر به اینکه شعر در جامعه ما به عنوان ابزار مهمی جهت حفظ شاکله اخلاق و حِکمت بسیار کاربرد دارد و. بااتکاء به حدیث پیامبراسلام ( إنَّ مِنَ الشِّعرِ لَحِكمَةً )(۳) تصمیم به بیان حکمت و اهمیت آن در شعر های بومی گرفتیم.
ابتداء ازسبک ابوذیه در شعرعربی شروع خواهیم کرد و سپس به انواع دیگر شعری سری خواهیم زد این نوع سبک دربین جامعه ای ما بیشتر مورد استقبال قرار گرفته به طوری که در مجالس و محافل به صورت جزئی لاینفک خوانده می شود.
مرحوم ملا فاضل سکرانی حکیم و دانا یکی از سمبل های شعر ابوذیه در اهواز است که در دیوان شعری اش با مفاهیم اخلاقی به وفور روبه رو می شویم شعر های ایشان بلواقع مملو از حکمت است که در جای جای زندگی شاهد اشاراتی مشخص از آموزش اخلاقی وی هستیم ، آن قدر این مفاهیم در وصف و شناخت حِکمت عمق گرفته اند که در هر لحظه بی واسطه می توان ابوذیه ای به شأن آن اختصاص داد ، گویا این سخنان ایشان همچون سایه پدری ست که فرزندش را از آتش گرمای لایطاق بی اخلاقی پناه داده است. قدیمی تر ها دائما رفتار های خطا و یا غیر صحیح را با بازخوانی ابوذیه ای متناسب با همان اتفاق به یکدیگر یادآور می شدند و سعی در حفظ فضای سالم و اخلاقی جامعه خود می کردند .
الادیب ایگول انه شعری وسامی
وعلم فضل العلم عالی وسامی
الناس ابلقب ماتعله وسامی
تعله ابفهم وابتقوه وحمیه
ملافاضل السکرانی(۴)
حکمتی که دراین شعر دیده می شود بیانگراین است هرانسانی که خواهان خرمندیست بایست راه کسب علم وتقوی را پیشه کند.آنها را درزندگی خود به اجرا دربیاورد.
انسانها با القاب نادرست وموهوم هیچ گاه به تعالی نرسیده اند وهمیشه ودرمنحط ترین جایگاههای بشریت قرارمیگیرند.
صادق باوی
منابع :
۱:ویکی پدیا
۲:فرهنگ المعانی
۳: من لايحضره الفقيه ، ج ۴ ، ص ۳۷۹
۴:دیوان السکرانی جزءالاول ص ۱۳۲