مجموعهی شعر محاورهی دورههای نامنظم سومین مجموعهی منتشر شده از ترانهسرای موفق و خوشذوق علی ادریسزاده است و باید صادقانه بگویم آنچه که در مورد این کتاب مرا به نوشتن مقدمه بر آن ترغیب کرد؛ تفاوت چشمگیر این مجموعه با سایر کتابهای منتشر شده توسط سایر ترانهسرایان و حتی کتابهای پیشین خود مولف میباشد. دلیل این تفاوت، شگفتی حاصل از خواندن اشعاریست که اگر نام مؤلف را ندانید تا آخرین لحظه گمان خواهید کرد که آنها توسط بانویی که زیست شاعرانه داشته و چکیدهی رنجها و زخمهایش را برایمان ترسیم کرده است؛ نوشته شده و این حیرت تا پایان آخرین شعر و آخرین واژه از کتاب، همراه ما خواهد ماند.
تصور سروده شدن این ترانهها توسط یک مرد که به چنین درک عمیقی از دنیای عواطف زنانه رسیده، در ابتدا بسیار مشکل و غیر قابل باور مینمود. به عنوان مثال یکی از ترانههای مؤلف ناخودآگاه مرا به یاد ترانهی Jolene اثر ماندگار و کمنظیر Dolly Parton انداخت و این در حالیست که نوشتن مضمونهایی نظیر این ترانه بعضا از توان زنان شاعر نیز خارج است.
همانطور که میدانیم طبق نظریهی کارل گوستاو یونگِ فقید، انسان در واقعیت روانشناختی موجودی دوجنسیتیست و این نظریه به ویژگیهای زنانه در مردان، آنیما و به ویژگیهای مردانه در زنان، آنیموس میگوید. آنیما و آنیموس دو کهنالگوی جهانی بسیار مشهور در روانشناسی و ادبیاتاند و بدون جانبداری میتوان گفت ادریسزاده، در این مجموعه یکی از بهترین کاربردها را از آنیمای درونش گرفته است. آنیما تجسم ویژگی روانی زنانه در روح مردان است.
در این مجموعه، شاعر با وجود اینکه در مسیر پیدا کردن و ساخت زبان خود در مجموعههای پیشین خود پوست انداخته است؛ جرأت به خرج میدهد و از زبان مردانهی خود چشمپوشی میکند و با استفادهی درست از تکنیکهای ترانهسرایی و درک تجربیات زیستمحیطی جامعهی اطراف خود و کاوش در مشکلات و مسائل زنان به سرودن ترانههای خود از دریچهی نگاه یک زن میپردازد؛ اما گاهی او حتی پای را از این هم فراتر میگذارد؛ چرا که با خواندن اشعار متوجه میشویم اکثر زنانِ شعرهای ادریسزاده با جسارت علیه رسوم اشتباه آبا و اجدادی آسیبرسان قد علم میکنند و با زبانی گزنده، حق خود را از تفکر غالب مردسالارانه طلب مینمایند.
به شخصه به عنوان یک زن که از قضا روانشناس هست و او را به عنوان شاعر نیز میشناسند؛ فارغ از جنبههای شاعرانه و زیباییشناختی و همچنین ظرافتهای زبانی خواندن این مجموعه را به عنوان کتاب آموزشی جهت شناساندن مشکلات عقیم جامعهی زنان به مردان و زنان اهل تفکر توصیه میکنم.
زنان متنوع این اشعار، زنانی امیدوار، خیانتدیده، رها شده، محکوم به سکوت، حقطلب، خستگیناپذیر، دگرجنسگرا، مورد تعرض قرار گرفته، خانهدار، سرپرست خانوار، همسرم دوم و حتی خیابانیاند؛ اما آنها با وجود تفاوتهای بسیار، دو وجه مشترک دارند؛ وجه اول شهامت در لفافه پیچیده شده و سمبلیکیست که در زیر پوست تک تک اشعار نمایان است؛ و وجه دوم لبخندهای صورتی زنانهای هستند که بیانگر حس زیبای زن بودن و امیدبخشیاند.
زنان این اشعار شبیه به زن اسیر فروغ زنانی ترسیده، عاشق و امیدوارند.
این حجم از همذات پنداری شاعر با توصیفهایی نظیر رنج زنی تنها که بچهاش را بر کول نهاده و در شالیزار هنگام کار زمزمه میکند و حتی آن زنی که ترس از دست دادن زیباییهایش را به خاطر افزایش سن دارد؛ نگاه دقیق و ریزبینی را طلب میکرد که به نظرم تا کنون در ادبیات معاصر خصوصا ترانهسرایی جایش خالی بود.
امیدوارم با خواندن این مجموعه و درک رنج این زنان، جهان جای زیباتری برای زنانی باشد که شیفتهی عشق و سازندگیاند.

تصویرگری جلد متفاوت، جسورانه و متفکرانهی این مجموعه، توسط الهام رشوند انجام شده و عاطفه شکوهی سرشت، طراحی آن را به عهده داشته است.
این مجموعه با مقدمهی فوق در ٧۴ صفحه، توسط نشر شانی در تابستان ٩٩ منتشر گردید.