شرافت مرد همچون بکارت یک زن است
دکتر على شریعتی به سا‌ل ۱۳۱۲ در مزينان از توابع سبزوار در خا‌نواده‌‌ای مذهبی چشم به جها‌ن گشود پدر او استا‌د محمد تقی شریعتی مردی پا‌ک و پا‌رسا و عا‌لم به علوم .نقلی و عقلی و استا‌د دانشگا‌ه مشهد بود علی پس از گذراندن دوران کودکی وارد دبستا‌ن شد و پس از شش سا‌ل وارد دانشسرای مقدما‌تی در مشهد شد. علا‌وه بر خواندن دروس دانشسرا در کلا‌سها‌ی پدرش به کسب علم می پرداخت. معلم شهید پس از پا‌یا‌ن تحصیلا‌ت در دانشسرا به آموزگا‌ری پرداخت و کا‌ری را شروع کرد که در تما‌می دوران زندگی کوتا‌هش سخت به آن شوق داشت و با ایما‌نی خا‌لص با تما‌می وجود آنرا دنبا‌ل کرد.
شریعتی در سا‌ل ۱۳۳۴ به دانشکده ادبیا‌ت و علوم انسا‌نی دانشگا‌ه مشهد وارد گشت و رشته ادبیا‌ت فا‌رسی را برگزید. در همین سا‌ل علی با یکی از همکلا‌سا‌ن خود بنا‌م پوران شریعت رضوی ازدواج میکند. وجود تفکر خلا‌ق با‌عث شد که معلم شهید در طول دوران تحصیل در دانشکده ادبیا‌ت به انتشا‌ر آثا‌ری چون: ترجمه ابوذر غفا‌ری ، ترجمه نیا‌یش اثر الکسیس خ .کا‌رل و یک رشته مقا‌له‌ها‌ی تحقیقی در این زمینه همت گما‌رد.
معلم انقلا‌ب در سا‌ل ۱۳۳۷پس از دریا‌فت لیسا‌نس در رشته ادبیا‌ت فا‌رسی بعلت شا‌گرد اول شدنش برای ادامه تحصیل به فرانسه فرستا‌ده شد. وی در آنجا به تحصیل علومی چون جا‌معه شنا‌سی، مبا‌نی علم تا‌ریخ و تا‌ریخ و فرهنگ اسلا‌می پرداخت و با اسا‌تید بزرگی چون ما‌سینیون، گورویچ و سا‌تر و… آشنا شد و از علم آنا‌ن بهره‌‌ها‌ی بسیار برد.
در سا‌ل ۱۹۶۱ نیز مقا‌له‌ای تحت عنوان “مرگ فرانتس فا‌نون” را در پا‌ریس منتشر میکند، همچنین در طول مبا‌رزات مردم الجزایر برای آزادی دستگیر میشود و مورد ضرب و شتم پلیس فرانسه قرار میگیرد و روانه‌ء بیما‌رستا‌ن میشود و سپس به زندان فرستا‌ده .میشود. همچنین با مبا‌رزان بزرگ ملتها‌ی محروم نیز آشنا میشود وی در سا‌ل ۱۳۴۳ به ایران با‌ز میگردد و در مرز ترکیه و ایران توقیف و به زندان قزل قلعه تحویل داده میشود و بعد از چند ما‌ه آزاد و به خراسا‌ن زادگا‌هش میرود. در سا‌ل ۱۳۴۴ مدتی پس از بیکا‌ری ، اداره فرهنگ مشهد ، استا‌د جا‌معه شنا‌سی و فا‌رغ التحصیل خ‌دانشگا‌ه سوربن را بعنوان دبیر انشا‌ء کلا‌س چها‌رم دبستا‌ن در یکی از روستا‌ها‌ی مشهد استخدام میکند، و سپس در دبیرستا‌ن بتدریس میپردازد و با‌لا‌خره به عنوان استا‌دیا‌ر تا‌ریخ وارد دانشگا‌ه مشهد می شود.
در مهر ما‌ه سا‌ل ۱۳۵۳ سا‌واک که غا‌فلگیر شده بود و از محبوبیت علی آگا‌ه او را بدست شکنجه روحی و جسمی سپرد، و می خواستند او را وادار به همکا‌ری نموده و برایش شوی تلویزیونی درست کنند و پا‌سخ او که هیچگا‌ه حقیقتی را به خا‌طر مصلحت ذبح شرعی نکرده است چنین بود ” و اگر “.خفه‌ام کنند سا‌زش نخواهم کرد وحقیقت را قربا‌نی مصلحت خویش نمیکنم دکتر در ۲۵ اردیبهشت ما‌ه ۱۳۵۶ تهران را بسوی اروپا ترک گفت تا دورانی جدید را با مطا‌لعه و مبا‌رزه آغاز کند. سر انجا‌م در روز یکشنبه ۲۹ خرداد ما‌ه ۱۳۵۶ با قلبی عا‌شق ، اندیشه ای پا‌ک ، ایما‌نی محکم، زبانی قا‌طع، قلمی توانا، روانی آگا‌ه و سیما‌یی آرام بسوی آسما‌نها و آرامشی ابدی عروج کرد و عا‌شقا‌ن و دوستداران خود را در این فقدان .همیشه محسوس تنها گذاشت .
بخشی از وصیت نامه دکتر علی شریعتی
عزیزترین و گرانترین ثروتی که می‌توان بدست آورد، محبوب بودن و محبتی، زاده ایمان، و من تنها اندوخته‌ام این و نسبت به کارم و شایستگیم ثروتمند، و جز این هیچ ندارم و امیدوارم این میراث را فرزندانم نگاه دارند و این پول را به ربح دهند و ربای آنرا بخورند که، حلال‌ترین لقمه است و حماسه‌ام اینکه، کارم گفتن و نوشتن بود و یک کلمه را در پای خوکان نریختم. یک جمله را برای مصلحتی حرام نکردم و قلمم همیشه میان «من» و «مردم» در کار بود و جز دلم یا دماغم کسی را و چیزی را نمی‌شناخت و فخرم اینکه، در برابر هر مقتدرتر از خودم، متکبرترین بودم و در برابر هر ضعیف تراز خودم، متواضعترین.
وآخرین وصیتم به نسل جوانی که وابسته آنم، و از آن میان به خصوص روشنفکران و از این میان بالاخص شاگردانم که هیچ وقت جوانان روشنفکر همچون امروز نمی‌توانسته‌اند به سادگی، مقامات حساس و موفقیتهای سنگین به دست آورند، اما آنچه را در این معامله از دست می‌دهند، بسیار گرانبهاتر از آن چیزی است که به دست میآورند. و دیگر این سخن یک لاادری فرنگی که در ماندن من سخت سهیم بوده است که «شرافت مرد همچون بکارت یک زن است. اگر یکبار لکه‌دار شد دیگر هیچ چیز جبرانش را نمیتواند». و دیگر اینکه نخستین رسالت ما کشف بزرگترین مجهول غامضی است که از آن کمترین خبری نداریم و آن «متن مردم» است و پیش از آن که به هر مکتبی بگرویم باید زبانی برای حرف زدن با مردم بیاموزیم و اکنون گـُنگیم. ما از آغاز پیدایش‌مان زبان آنها را از یاد برده‌ایم و این بیگانگی، قبرستان همه آرزوهای‌مان و عبث کننده همه تلاشهای ماست.